Τα πρώτα Συμμαχικά στρατεύματα
έφτασαν στο Νησί κι αποβιβάστηκαν στη Σούδα κατά τη 1.11.1940.
Αποστολή κ ενασχόλησή τους ήταν η οχύρωση και περιφρούρηση του σπουδαίου αυτού
λιμανιού. Και, παράλληλα μ’ αυτή, η
κατασκευή δυο βοηθητικών αεροδρομίων. Ενός στην παραλιακή ζώνη του Μάλεμε των Χανίων και δεύτερου στον κάμπο της Πηγής του Ρεθέμνους.
Ώστε έτσι να προετοιμάσουν ασφαλείς(;) βάσεις, εστίες προστασίας, για τη
μελλοντική υποδοχή του Βρετανικού εκστρατευτικού
Σώματος «W». Αυτό ήταν σίγουρο ότι
θα υποχωρούσε και θα στάθμευε στην Κρήτη,
εάν κ εφόσον θα δεχόταν επίθεσ’ η Ελλάδα
εκ μέρους της Γερμανίας. Οιωνοί
μαρτυρούσαν ότι αυτό θα συνέβαινε. Από την Κρήτη
η Δύναμη «W» θα διαμετακομιζόταν
στην Αίγυπτο. Σκοπός τους ήταν
δηλαδή μια άρπα-κόλλα οχύρωση ευαίσθητων
σημείων της Κρήτης, για να
υποστηριχτεί η αποβίβαση κ η ολιγοήμερη παραμονή της Δύναμης «W» στο Νησί, έως ότου διαμετακομιστεί
στην Αίγυπτο.
Αντ/γος Χένρι Μέτλαντ Ουίλσον (sir Henry Maitland Wilson) στη μέση.
Αυστραλός
Αντ/γος Tόμας Μπλάμεϊ,
δεξιά του μεσαίου, και Νεοζηλανδός
Υπ/γος
Μπέρναντ Φράιμπεργ στ’ αριστερά του μεσαίου.
Από το Νοέμβρη, λοιπόν, του 1940 μικρός
αριθμός του Συμμαχικού στρατού
ξεκίνησε την κατασκευή «βοηθητικού αεροδρομίου»
στον Πηγιανό Κάμπο. Έτσι, όπως
άρχισαν σχεδόν ταυτόχρονα και την κατασκευή του αεροδρομίου του Μάλεμε.
Κατέλαβαν καλλιεργούμενες
εκτάσεις ιδιοκτησίας των Πηγιανών αυθαίρετα. Άρχισαν εργασίες αποψίλωσης, διάστρωσης κ ισοπέδωσης της
έχτασης, που οριζόταν: Ανατολικά, από το χείμαρρο, που διαρρέει τον
οικισμό Σφακάκι. Ο χείμαρρος αυτός
κατεβαίνει δυτικά της Λούτρας. Διαρρέει
τον αυχέν’ ανάμεσα στις χτηματικές περιφέρειες Παγκαλοχωρίου και Πηγής
και τον οικισμό Σφακάκι σχεδόν από
τη δυτική του παρυφή. Δυτικά, από το χείμαρρο Πηγής. Βόρεια, από τον παλιό ασφαλτόδρομο Ρεθέμνους – Ηρακλείου. Και Νότια,
από τη ρίζα της απόληξης του γήλοφου Κεφάλα
– Γραμπέλα, εφαπτόμενη κατά μήκος του τοπωνυμίου «Λίμα» (στου), που ήταν κατάφυτο από ελαιόδενδρα. Κατά το μάκρος αυτού του Νότιου ορίου, το
έδαφος τότε σχημάτιζε μικρού ύψους έπαρμα
(γύρο), απ’ όπου άρχιζε επικλινής επιφάνεια του εδάφους. Σ’ αυτό το γύρο
άνοιξαν τέσσερα ή πέντε φαρδιά σκάμματα ως το επίπεδο του εδάφους του
αεροδρομίου, σε βάθος περί τα 15 μέτρα μέσα στο «Λίμα». Σχημάτισαν έτσι
ισάριθμ’ αναχώματα, μέσα στα οποία στάθμευαν
αεροπλάνα.
Ακολούθησαν εργασίες υποδομής και σήμανσης του
διαδρόμου προσγείωσης – απογείωσης, που είχε προσανατολισμό ανατολή – δύση
περίπου. Κατείχε περίπου τη θέση, που κατέχει σήμερα το τμήμα της νέας Ε.Ο. λίγα μέτρ’ από την ανατολική όχθη
του χείμαρρου Πηγής, ως λίγα μέτρ’
από τη δυτική όχθη του χειμάρρου, που
διέρχεται από τον οικισμό Σφακάκι. Ο
διάδρομος αυτός ήταν κατασκευασμένος υψομετρικά στο επίπεδο, που βρίσκεται κ η
επιφάνεια των χωραφιών κι όχι του υπερυψωμένου από αυτήν καταστρώματος της Ε.Ο.. Ήταν όμως ελαφρά ψηλότερος, για
να διευκολύνεται η απορροή των νερών της βροχής, ώστε να μην παραμένουν επάνω σ’ αυτόν και τον
διαβρώσουν. Ο διάδρομος δεν ήταν επιστρωμένος παρά μόνο με λεπιδόχωμα φερμένο
από του Λατζιμά, όπως αυτό, που στεγάνωναν παλιά τα δώματα των σπιτιών.
Ανακατεμένο με κούμουλη, με την οποία, αν θυμάστε, ήταν στρωμμέν’ οι
συνοικιακοί δρόμοι της πόλης μας
δεκαετίες πριν στρωθούν με τσιμέντο ή πλάκες. Την κούμουλη όμως δεν ξέρω από
που την προμηθευόταν. Αυτό ήταν το
επίστρωμα στην επιφάνεια του διαδρόμου πατημένο καλά με μηχανικά μέσα.
Περιμετρικά του αεροδρομίου
κατασκεύασαν χαντάκι απορροής των νερών της βροχής. Κατόπιν ασφάλισαν περιμετρικά, με διπλή σειρά
συρματόπλεγμα όλη την έχταση του
αεροδρομίου. Η αχτή ναρκοθετήθηκε, για
μεγαλύτερη ασφάλεια. Ο καταυλισμός των
ανδρών της μονάδας, που εργαζόταν σ’
αυτό, ήταν επίσης συρματοπλεγμένος
και βρισκόταν μέσα στα λιόφυτα της Γραμπέλας
και της Κεφάλας, όπου υπήρχε
παρατηρητήριο, βίγλα. Φρουρός, δηλαδή, που «κατόπτευε» τον ορίζοντα κ
ειδοποιούσ’ έγκαιρα τους εργαζόμενους
για την παρουσία σ’ αυτόν ανεπιθύμητων επισκέψεων, ώστε να προφυλαχτούν έγκαιρα σε καταφύγια, που είχαν ανοίξει σε
συγκεκριμένα σημεία έξω από τον προορισμένο
χώρο για το αεροδρόμιο, στα λιόφυτα.
Το «αεροδρόμιο» παραδόθηκε «τελειωμένο», και
το είχαν παραλάβει από τα τέλη του Μάρτη. Όμως έμενε αχρησιμοποίητο ως τις
πρώτες μέρες του Μάη του 1941. Τότε στείλανε πρώτη φορά στο αεροδρόμιο της Πηγής (!) πέντε (5) Καναδέζικα «Χάρικεϊν» (Hurricane)
της R.A.F., με πιλότους Αμερικάνους.
Αυτά ήταν
όλα κι όλα τ’ αεροπλάνα, που έκαμαν χρήση του αεροδρομίου αυτού, ως τις 18.5.1941. Από τότε κ έπειτα δεν έγινε ούτε μια
προσγείωση στο «αεροδρόμιο» Πηγής
από συμμαχικό ή άλλο αεροπλάνο. Ήταν σα να γίνηκε δοκιμή της κατασκευής και να
φυλασσόταν στη συνέχεια για να την βρουν ανέπαφη και να την παραλάβουν οι
δυνάμεις του …εχθρού για την καλύτερη εξυπηρέτηση των αναγκών της Στρατιάς Ρόμελ στη Β. Αφρική.
Οι πιλότοι αυτών των πέντε
αεροπλάνων αποδείχτηκαν γενναίοι. Κατά την ολιγοήμερη επιβίωσή τους έκαναν αναγνωριστικές κι ανασχετικές εξόδους καθημερινά. Αφότου
αποφασίστηκε η κατάληψη της Κρήτης από
τους ΝΑΖΙ, οι πιλότοι αυτοί
πραγματοποιούσαν αναχαιτίσεις αναγνωριστικών και βομβαρδιστικών Γερμανικών
αεροπλάνων, που ενεργούσαν κατά του Νησιού στον τομέα Ρεθέμνους.
Στις 7.5.1941 «Σώμα γερμανού
αεροπόρου επέπλεε (κοντά) στην παραλία. Τον έθαψαν στην ακτή. Τα χαρτιά του
διαβιβάστηκαν στο Αρχηγείο». (Αρ. Πρωτ. 103/17.5.1941, Υπ. Στρατιωτικών).
Από το παραπάνω έγγραφο πληροφορούμαστε ακόμη ότι, «Εις ακτήν Μπαλί
διεσώθησαν επί λέμβου εκ καουτσούκ δύο Γερμανοί αεροπόροι τραυματίαι
πεσόντες κατόπιν αερομαχίας». Η αερομαχία μπορεί ν’ αποδοθεί στη
δράση των πέντε αυτών «Χάρικεϊν» στον τομέα δράσης των οποίων ανήκε το Μπαλί.
Δυστυχώς αυτά τα πέντε
ορφανά κι απροστάτευτα Χάρικεϊν,
που είχαν βάση τους το βοηθητικό αεροδρόμιο Πηγής, δεν επέζησαν επί
πολύ. «Ένα αγγλικό αεροπλάνο, ύστερα από
αερομαχία με γερμανικά, κατέπεσε στη θάλασσα ανοιχτά του Σταυρωμένου. Ύστερα
από υπεράνθρωπες προσπάθειες πέντε ωρών,
ο Μάρκος Κουμιωτάκης από Παγκαλοχώρι έσωσε κι έβγαλε στη στεριά τους τρεις
αεροπόρους.»(Μάρκου Πολιουδάκη: «Η Μάχη της Κρήτης στο Ρέθυμνο», εκδ. Β΄, τ.
Α΄, σελ.36).
Τις επόμενες ημέρες είχαν επισημανθεί, κι αυτά κ η βάση
τους. Εκτέθηκαν πια στη Λούφτβαφφε. Ύστερ’ από κάθε τους έξοδο
προς αναγνώριση ή αναχαίτιση, επέστρεφαν
στη βάση τους κατά ένα λιγότερα, εξαιτίας της εμπλοκής τους σε αερομαχίες.
Εξάλλου «Γερμανικά αεροπλάνα έριξαν μερικές
βόμβες τη νύχτα της 13ης Μαϊου γύρω από το αεροδρόμιο, χωρίς
απώλειες ή ζημιές. «
»
Θυμάμαι, ότι στις 16 Μαϊου ένα γερμανικό κατοπτευτικό αεροπλάνο είχε
πυροβοληθεί και έπεσε με μεγάλο πάταγο, φλεγόμενο, στο δρόμο κοντά στο Αρσάνι. Έφθασα επί τόπου από τους
πρώτους. Δυο αεροπόροι είχαν σκοτωθεί. Από τα συντρίμμια του διασώθηκαν και
πάρθηκαν από τους Αυστραλούς ένας λεπτομερής χάρτης και αεροφωτογραφίες, που
έδειχναν δυο μόνο από τις εκατοντάδες των αμυντικών μας θέσεων. ( Μ.
Πολιουδ., ό. π. σελ. 37). «Φυσικά αμέσως τις αλλάξαμε. Το καμουφλάζ μας είχε αποδειχθεί
άριστο.» (Ιστορία του 2/1 αυστραλιανού τάγματος, από Μ. Πολ., ό. π., σ. 37).
Αυτή η μοίρα « έριξαν ένα Do
(Ντορνιέ) στη θάλασσα»( ό. π.).
Ώσπου κατά την έξοδο, που πραγματοποίησαν στις
δεκαοχτώ
Μάη τα δυο τελευταία που είχαν μείνει, το μεν ένα καταρρίφτηκε από τα καταδιωχτικά της «Λούφτβαφφε». Το δε άλλο στράφηκε διωκόμενο προς τα δυτικά, προφανώς για να
πλησιάσει ταχύτερα προς το Μάλεμε,
ώστε να
προλάβει η δίωξη του Μάλεμε να το σώσει και να καταφύγει σ’
αυτό. Όμως στο «αεροδρόμιο» Πηγής δεν επανήλθε.
Ανυπεράσπιστα. «Έρημοι Αετοί»!
Έτσι τ’ αποκάλεσαν οι Αυστραλοί. Έπεσαν
γενναία μαχόμενα ένα προς ένα!
Από τότε στο «αεροδρόμιο» Πηγής δεν προσγειώθηκε άλλο Ελληνικό -
που να βρισκόταν εξάλλου; - ή Συμμαχικό αεροπλάνο. Τι το χρειαζόταν, λοιπόν,
και το διατηρούσαν αυτό το αεροδρόμιο;
Και καλά. Έκαμαν το «λάθος» και το
κατασκεύασαν. Είχαν στη διάθεσή τους όμως ικανό χρόνο ίσαμε την ώρα, που άρχισε
η επιδρομή των ΝΑΖΙ. Γιατί δεν το
κατέστρεψαν; Είχαν ακόμη και τ’ αποκρυπτογραφημένα προϊόντα «ULTRA». Τις υποκλοπές, που έκανε η
συσκευή «αίνιγμα», που αποκάλυπταν τα σχέδια της «Επιχείρησης Ερμής» του Γερμανικού Επιτελείου. Όλ’ αυτά ήταν
πολύτιμα κι ανεχτίμητ’ αγαθά, αλλά σε χέρι’ ανθρώπου, που δεν ήθελε να τ’
αξιοποιήσει…
Όταν πια έπεσε το αεροδρόμιο
στα χέρια των Γερμανών, αυτοί ναρκοθέτησαν και παγίδευσαν σ’ όλο του το μάκρος
το περιμετρικό του αεροδρομίου συρματόπλεγμα. Στ’ αναχώματα, που προανέφερα,
στάθμευαν μεταγωγικά και καταδιωχτικά αεροσκάφη. Εκεί γινόταν ο εφοδιασμός
τους με καύσιμα, κι όχι μόνο, αλλά και:
Γέμιζαν ντεπόζιτα εγκατεστημένα μέσα στα μεταγωγικά ju52 με
νερό. Φόρτωναν τρόφιμα, και μαγειρεμένο φαγητό. Αυτά όλα πήγαιναν με πτήσεις
των μεταγωγικών στην Β. Αφρική και
τροφοδοτούσαν τη στρατιά Ρόμελ.
Γινόταν ως και σαράντα πτήσεις καθημερινά, ώσπου το μέτωπο αυτό σταμάτησε να
λειτουργεί.
Αξίζει να σημειώσω πως, αφού
οργανώθηκε η Αντίσταση, οι ΕΑΜίτες που πήγαιναν αγγαρείες στο
αεροδρόμιο είχαν την εντολή από την Οργάνωση και μετρούσαν πόσες απογειώσεις
και προσγειώσεις εκτελούσαν τα γερμανικά αεροσκάφη την κάθε μέρα και
πληροφορούσαν το σύνδεσμό τους. Η πληροφόρηση αυτή ήταν χρήσιμη και ταξίδευε…
Το νερό έπαιρναν απ’ όλα τα
πηγάδια, που ήταν στον Σταυρωμένο ανατολικά,
τον Πηγιανό κι Αδελιανό κάμπο, ως κάτω από το συνοικισμό Τσεσμέ, και λίγο από την πηγή
της Πηγής. Χρησιμοποιούσαν
συνεργείο από αγγαρείες, που γέμιζαν κανίστρες συνέχεια, τραβώντας το νερό από
τα πηγάδια. Τις φόρτωναν στα γερμανικά στρατιωτικά αυτοκίνητα και τις μετέφεραν
στ’ αεροπλάνα, μέσα στ’ αναχώματα.
Το φαγητό ετοίμαζε συνεργείο
από μαγείρους γερμανούς και λαντζιέρες γυναίκες, που πληρωνόταν με μάρκα
κατοχής, που ήταν κάλπικα και δεν είχαν αξία εχτός Ελλάδας. Τα μαγειρεία λειτουργούσαν βόρεια του
αμαξιτού δρόμου Ρεθέμνους – Ηρακλείου περίπου
εκεί που είναι τώρα το ξενοδοχείο «Ελ Γκρέκο».
Το ψωμί το έψηναν στην Πηγή. Είχαν επιτάξει το φούρνο του
παντοπώλη Πηγής Αλκιβιάδη Κ. Σπανδάγου.
Πληροφορήθηκαν και τους φουρνάρηδες. Έτσι αγγάρεψαν και τον Πατέρα μου Σπύρο
Γαλανάκη από την Πηγή και τον «Μπουλούκο», (μάλλον παρανόμι, αλλά δεν
θυμούμαι το ονοματεπώνυμο του ανθρώπου αυτού), που ήταν από την Αγία Τριάδα.
Στον Πατέρα μου έδωσαν σημείωμα νυχτερινής διακίνησης και
συγκεκριμένης διαδρομής μέσα στο χωριό, για να μπορεί να πηγαίνει από το σπίτι
στο φούρνο να πιάνει προζύμι και να ζυμώνει τη νύχτα. Ο «Μπουλούκος» δεν ξέρω πως πηγαινοερχόταν στην Αγία Τριάδα που διέμενε. Οι δυο αυτοί έβγαζαν κάθε μέρα ως και 300 οκάδες ψωμί, με την άγρυπνη
επίβλεψη οπλισμένου, με όπλο αυτόματο σκοπού, που καθόταν μέσα στο χώρο του
φουρνάρικου. Το ψωμί το έπαιρνε από το φούρνο γερμανικό αυτοκίνητο και το
πήγαινε στο αεροδρόμιο. Ασφαλώς και δεν επαρκούσαν οι 300 οκάδες ψωμί για να
ταϊσουν ολόκληρη τη στρατιά Ρόμελ.
Αλλά δεν ξέρω από πού συμπλήρωναν το έλλειμμα της ποσότητας, που τους ήταν
απαραίτητη.
Για να καταλάβετε καλύτερα τι θα πει γερμανικό
φιλότιμο κι ανθρωπιά, Σας πληροφορώ ότι, δεν άφηναν στους φουρνάρηδες ούτε φέτα
ψωμί, όχι για να πάρουν στο σπίτι τους,
αλλά ούτε να φάνε αυτοί οι ίδιοι, που εργαζόταν γι’ αυτούς τους παλιανθρώπους
αγγαρεμένοι και χωρίς να πληρώνονται!…
Αφού πέρασε η πρώτη φούρια του
πολέμου κι ασφάλισαν τις θέσεις τους και την κατοχή του Νησιού, οργάνωσαν
τρία διαφορετικά συνεργεία με αγγαρείες
στο αεροδρόμιο:
- Ένα συνεργείο από άνδρες με
σκαπέτια και τσάπες, οδηγούμενο από
ένοπλο με αυτόματο γερμανό, γύριζε σε
χωράφια, που ήταν φυτρωμένος άγγρουστος (αγρωστίς, αγριάδα. Φυτό που έρπει.
Κι ο κυλινδρικός βλαστός του σχηματίζει
κατά διαστήματα κόμπους (γόνατα). Το μεταξύ δυο γονάτων λέγεται μεσογονάτιο
διάστημα και μαζί με τα γόνατα, καλάμι. Από τα γόνατα έχει την ιδιότητα να παράγει ρίζες, νέους βλαστούς και φύλλα. Έτσι
επεχτείνεται και δημιουργεί νέα φυτά. Πέραν από αυτό έχει κ υπόγειους βλαστούς,
που κι αυτοί απλώνονται υπόγεια και
κυκλικά και λέγονται ριζώματα. Τα ριζώματα έχουν την ιδιότητα να ζουν και μετά
την καταστροφή όλων των υπέργειων
τμημάτων του φυτού. Έτσι το φυτό ανανεώνεται
και διαιωνίζεται. Είναι συγγενικό με το
«γκαζόν», που κάνουν τους χλοοτάπητες).
Αυτό το «συνεργείο» ξεπάτωνε τον άγγρουστο και γέμιζε ολόκληρα σακιά. Κι αυτά μεταφερόταν στο αεροδρόμιο και
παραδιδόταν στο δεύτερο «συνεργείο», που το αποτελούσαν γυναίκες.
- Αυτό το γυναικείο
«συνεργείο» έπαιρναν τους υπόγειους βλαστούς. Τους τεμάχιζαν από κάθε δεύτερο
μεσογονάτιο διάστημα, με τσαπραζωτά μαχαίρια (σαρακάκια). Τους έκοβαν πάνω σε
στενά σανίδια, που τοποθετούσαν, όπως καθόταν,
πάνω στην ποδιά τους. Τα κομμάτια
αυτά φύτευε το τρίτο «συνεργείο» σε μικρού βάθους αυλάκια, που άνοιγε κατά το πλάτος του διαδρόμου. Με τον τρόπο αυτό σε μικρό χρόνο
απέχτησε ο διάδρομος του αεροδρομίου
χλοοτάπητα και δε λάσπωνε κατά το χειμώνα.
Η Μάνα αγγαρεύτηκε αρκετές
μέρες σ’ αυτή τη δουλειά…
Ήταν απαραίτητα τ’ αεροδρόμια στους συμμάχους
και τα κατασκεύασαν; Αποδείχτηκε στην πορεία πως όχι.
Είχαν περίσσι’ αεροπλάνα για
να στείλουν σ’ αυτά και να τα χρησιμοποιήσουν για την υπεράσπιση των
στρατευμάτων τους και της Κρήτης κατά τη Μάχη; Δεν είχαν.
Αλλά ούτε και σκοπό διεξαγωγής
πολέμου για την διατήρηση του Νησιού στην κατοχή τους δεν είχαν. Γιατί δεν
πίστευαν πως θα τους ήταν δυνατό να το κρατήσουν «Ελεύθερο».
Το Νησί ήθελαν για να το χρησιμοποιήσουν ως
«Τράνζιτ», διαμετακομιστικό σταθμό. Έτσι, όπως τώρα οι Κινέζοι το λιμάνι του Πειραιά.
Stuka- ju87
σ’ εφόρμηση 60ο
Ο Γερμανός Στρατάρχης Χέρμαν Γκαίρινγκ (Hermann Göring) επέτρεπε την αποστολή αναγνωριστικών
αεροπλάνων από τότε που ελλιμενίστηκαν στη Σούδα
Βρετανικά πολεμικά. Αυτά πετούσαν πάνω από το Νησί. Ανίχνευαν στόχους.
Έκαναν φωτογραφίσεις. Και με βάση αυτά τα δεδομένα και τις αναφορές των
πραχτόρων της «Πέμπτης Φάλαγγας»,
που δρούσαν στο Νησί, και με τη
συνεργασία Γερμανόφιλων του Μεταξικού καθεστώτος, χαρτογραφούσαν το
Νησί. Επισήμαιναν πάνω σ’ αυτό
δράσεις αμυντικές κι άλλους πιθανούς στόχους. Συνέκριναν το φωτογραφικό υλικό
με τις πληροφορίες των πραχτόρων τους και
των γερμανόφιλων προδοτών. Έλεγχαν έτσι
και το κατά πόσον ήταν ακριβείς οι πληροφορίες, που έπαιρναν από αυτούς κι αξιοποιούσαν κι αυτές κι αυτούς ανάλογα. Αξιολογούσαν, βλέπετε, την απόδοση των πραχτόρων και των
«ρουφιάνων», που είχαν στην υπηρεσία τους. Κι ανάλογα με τις αξιολογήσεις,
έδιδαν βαρύτητα στις πληροφορίες, που αυτός ο εσμός των ύπουλων αργυρώνητων
εχθρών του Ελληνισμού τους μετέδιδε. Ανάλογη, φυσικά, ήταν κ η εμπιστοσύνη, που
έτρεφαν κ η ανταμοιβή, που προσέφεραν στον καθέν’ από αυτούς τους προδότες. Γι’
αυτό και κάποιοι από αυτούς εχτελέστηκαν από τους καταχτητές, ενώ άλλοι από
αυτούς εξαιρέθηκαν και σε μερικούς επέτρεψαν να τους ακολουθήσουν κατά την
αποχώρησή τους.
Να σημειωθεί πως οι αλεξιπτωτιστές είχαν ενημερωθεί, για την ύπαρξη αυτών των «φιλικών προς τους
Γερμανούς» προσώπων και γνώριζαν το σύνθημα «Major Bock» (Ταγματάρχης Μπόκ), με το οποίο θα τους
φανέρωναν την ιδιότητά τους οι πεμπτοφαλαγγίτες και λοιποί πράχτορες
αυτοί, αν έπεφταν στα χέρια τους ή από μόνοι τους επεδίωκαν επαφή με
τους αλεξιπτωτιστές, εφόσον ήταν διαβαθμισμένοι.
«Πολλοί, μεταξύ των οποίων και ο Γκαίριγκ,
πίστευαν πως είχε προδοθεί στον εχθρό το Γερμανικό σχέδιο κατάληψης της Κρήτης.
Εγώ όμως δεν το πιστεύω. Μετά το τέλος των επιχειρήσεων, βρήκαμε στο
στρατηγείο του Στρατηγού Φράυμπεργκ στα Χανιά, ένα νέο σχέδιο άμυνας των
Βρετανών εναντίον των αλεξιπτωτιστών. Μεγάλη ήταν η έκπληξή μου, όταν
διαπίστωσα πως αυτό περιλάμβανε ένα μεγάλο μέρος από τις διαταγές μου κατά την επίθεση στην
Ολλανδία, οι οποίες είχαν περάσει στα χέρια του εχθρού κατά την εισβολή στη
Χάγη. Το Βρετανικό Γενικό Επιτελείο είχε μελετήσει στις λεπτομέρειές της τη νέα τακτική των Γερμανών αλεξιπτωτιστών»
(Πτέραρχος Κουρτ Στούντεντ: «Έτσι
κατέλαβα την Κρήτη»).
Και Σας ρωτώ: Επιτρέπετε σ’
ένα Στρατηγό να εγκαταλείπει το
στρατηγείο του, να ξέρει ότι με την αναχώρησή του αυτό θα πέσει στα χέρια του
εχθρού, και να μη φροντίσει να πάρει κατά την αναχώρησή του από αυτό τα σχέδια,
πάνω στα οποία στήριξε την άμυνα της Κρήτης,
στην προκείμενη περίπτωση, την οποία, κακώς, του είχαν εμπιστευθεί; Σχέδια, τα
οποία πρόδιδαν τη γνώση των σχεδίων Στούντεντ, έστω άλλης παρόμοιας
επιχείρησης! Αυτό σήμαινε ότι ειδοποιούσε το Στούντεντ. Ήταν σα να του έλεγε: «
Κοίταξε, έχω στη διάθεσή μου τις εναντίο μας Διαταγές σου κατά την εισβολή στη
Χάγη. Πιστεύεις ότι δεν έχω κι αυτές για την εισβολή σου στην Κρήτη; Χάρη να
μου χρωστάς…». Πρόδιδε έτσι αυτό, που ο Τσώρσιλ θυσίασε την Κρήτη, για να μην
προδοθεί!! Αυτό αποτελεί καραμπινάτη
προδοσία! Στη συγκεκριμένη περίπτωση πρόδωσε και το πως οι Βρετανοί γνώριζαν και τα σχέδια του Στούντεντ, αφού είχαν στα χέρια τους
διαταγές του. Και μάλιστα διαταγές από προηγούμενη επιχείρηση!...
Υστερότερα ο Φράυμπεργκ αιστανόταν τύψεις. Κι αυτές
τον έκαμαν ν’ αποκαλύψει στο γιο του
λίγο πριν ξεψυχήσει ότι, γνώριζε με λεπτομέρειες το σχέδιο, τον
αντικειμενικό σκοπό, τις δυνάμεις, ακόμη και την ώρα εκδήλωσης της «αιφνιδιαστικής» επίθεσης των Γερμανών. Όμως δεν έκαμε τίποτε για να προσαρμόσει τη διάταξη των μονάδων άμυνας
που διέθετε, για να την αντιμετωπίσει σωστά! Αδράνησε! Άφηνε να εννοηθεί ότι δεν του επέτρεψαν την
αναμόρφωση των σχεδίων και την αναδιάταξη των δυνάμεων για να μην προδοθεί ότι γνώριζαν και
αποκρυπτογραφούσαν τον κώδικα που χρησιμοποιούσαν οι Γερμανοί!! Τότε, για ποιο σκοπό
έκαναν αυτή τη δουλειά; Αφήνει να εννοηθεί ότι ο Τσώρσιλ απαγόρευσε την
αλλαγή της διάταξης των μονάδων, για να μην αποκαλυφθεί ότι οι υπηρεσίες
πληροφοριών της Βρετανίας γνώριζαν
τα σχέδια και τις διαταγές του Γερμανικού Γενικού Επιτελείου. Θυσίασε, λοιπόν,
την Κρήτη και τους Κρητικούς για χάρη του «μυστικού». Είπε
ότι, έστειλε μήνυμα στον Ουίλσον,
αλλά δεν πήρε απάντηση! Θεώρησε, λοιπόν, τη σιωπή του ως άρνηση της
τροποποίησης του αμυντικού σχεδίου του,
που είχε προεγκριθεί.
Έφτασε άραγε το μήνυμα Φράυμπεργκ στα χέρια ή στ’ αφτιά του Ουίλσον; Για να είμαστε, λοιπόν, δίκαιοι κατά το δυνατόν: Ένας από τους τρεις υπήρξε σίγουρα ο προδότης. Κι αυτός ήταν ή ο Λόρδος του
Ναυαρχείου Ουίνστον Τσώρσιλ ή ο
Αντ/γος Χένρι Ουίλσον, Δ/της της Δύναμης
W, ή ο Υπ/γος Φράυμπεργκ, Δ/της των Δυνάμεων του «Φρουρίου Κρήτη».
Παραμένει όμως κ αιωρείται
αναπάντητο το ερώτημα: Γιατί κατά την αποχώρησή του από το στρατηγείο του ο Φράυμπεργκ «ξέχασε» να πάρει μαζί του
το φάκελο απορρήτων και τον άφησε να πέσει στα χέρια του εχθρού; Κάτι τέτοιο δε
συγχωρείται ούτε σε δεκανέα! Μπορεί να συγχωρηθεί σε Υποστράτηγο; Εεε; Μπορεί;…
Ας μη κρυβόμαστε πίσω από το
δάχτυλό μας, αφού ο Τσώρτιλ γνώριζε
το σπάσιμο του κώδικα των Γερμανών,
το γνώριζε τουλάχιστον και ο «Ύπατος Μέγας Γενικός Επιθεωρητής» της Μεγάλης Ανατολής του Λονδίνου. Αυτό σημαίνει ότι, όπου κι όταν ήθελε τ’ Αφεντικό νικούσαν οι Γερμανοί κι όπου κι όταν ήθελε νικούσαν οι Βρετανοί…
Στην Κρήτη είχε τον ενδοιασμό πως
θα καταλάβουν οι Γερμανοί το σπάσιμο
του κώδικα, και «γι’ αυτό» δε φρόντισε να πάρει αμυντικά μέτρα, που θα
ματαίωναν την κατάληψη του «Νησιού των
Γενναίων»! Στην Αφρική και στο
δυτικό μέτωπο δεν θα το καταλάβαιναν;!
Γιατί εκεί αξιοποιούσε τις πληροφορίες ULTRA, που έπαιρνε
ή, μήπως, δεν τις αξιοποιούσε ή δεν έπαιρνε;
Απ’ ότι καταλαβαίνετε, οι Μασκαράδες είχαν
προαποφασίσει την κατάληψη της Κρήτης! Έπρεπε,
λοιπόν, να πέσει στα χέρια των Γερμανών.
Κ΄ έπεσε! Έπρεπε ακόμη να χρησιμοποιηθεί ως διαμετακομιστικός σταθμός του
αναλώσιμου Βρετανικού στρατιωτικού
προϊόντος, προκειμένου το συγκεκριμένο προϊόν να μην αναλωθεί επί της Κρήτης, αλλά στη θέση του να δοθεί
αφορμή ν’ αναλωθεί το αντίστοιχο αυτού Κρητικό
προϊόν και μάλιστα με υπερβάλλοντα ζήλο…
Πιστεύω, καταλαβαινόμαστε.
Αυτή είναι η μεγάλη αλήθεια, που κρύβεται πίσω από την προδοσία της Κρήτης. Και, σ’ όποιο από
τους τρεις κι αν ρίξετε την ευθύνη, μέσα
είστε. Κ οι τρεις, κι όχι μόνο, ήταν Μασόνοι. Γι’ αυτό και δεν
τιμωρήθηκαν. Έπαιζαν το παιγνίδι του Αφεντικού…
Αν δεν ήταν προαποφασισμένη η κατάληψη της Κρήτης, κ εφόσον γνώριζαν έγκαιρα τα
σχέδια, τους στόχους, τον τρόπο και το χρόνο εφαρμογής των σχεδίων, γιατί,
επαναλαβαίνω, δεν πήραν μέτρ’ αποτελεσματικά για τη ματαίωση της καταστροφής; Και, αφού γνώριζαν ότι τ’ «αεροδρόμια» αυτά,
όσο κι αν ήταν ψευτοκατασκευές, αποτελούσαν τον
κύριο στόχο της Λούφτβαφφε,
για τον οποίο κατά τον Τσώρτσιλ «δεν μπορούσαν να διαθέσουν ούτε ένα πυροβόλο»,
γιατί δεν αχρήστευσαν τ’ αεροδρόμια Μάλεμε και Πηγής οι Σύμμαχοι; Γιατί δεν κατέστρεψαν το διάδρομο προσγείωσης
και δεν επέφεραν ανωμαλίες στο έδαφος, ώστε να μη μπορεί να τα χρησιμοποιήσει ο εχθρός, που περίμεναν από
ώρα σε ώρα να επιτεθεί; Έτσι, ώστε: Ούτε να υπάρχει ο κίνδυνος να τα καταχτήσει
και να τα εκμεταλλευτεί ο εχθρός εναντίον των Συμμάχων κ υπέρ των εχθρικών
δυνάμεων, που επιχειρούσαν στη βόρειο Αφρική, όπως τελικά συνέβη. Ούτε και να
μένουν οι υπερασπιστές τους καθηλωμένοι επί τόπου για να τα υπερασπιστούν. Ούτε, και κυρίως, να επισύρουν το έντονο
ενδιαφέρον του εχθρού σ’ αυτά. Ούτε να υποστούμε κ εμείς οι Κάτοικοι των
περιοχών τα όσα δεινά υποστήκαμ’ εξαιτίας τους, μετά την κατάληψή τους.
Έστω. Και την τελευταία νύχτα
προ της πτώσης των αεραγημάτων είχαν τον καιρό να τα ναρκοθετήσουν. Και,
κάποιος προνοητικός είχε διαθέσιμες για το σκοπό αυτό περί τις 300 νάρκες. Σημαντικός αριθμός. Γιατί δε ναρκοθέτησαν τους διαδρόμους να
καταστρέψουν τον αεροπορικό στόλο της Λούφτβαφφε και να εξοντώσουν το Σώμα των
αλεξιπτωτιστών χωρίς συμμαχικές απώλειες;
Ο Φρούραρχος Κρήτης Στρατηγός Φράιμπεργκ «μπρίκια κολλούσε»; Ήταν ή
όχι ενήμερος πάνω στο «ULTRA»;
Εμένα, δεν το βγάζει κανένα
επιχείρημ’ από το μυαλό μου πως, η κατασκευή, παραμονές της Μάχης, κ η
διαφύλαξη της ακεραιότητας των υποτυπωδών αυτών αεροδρομίων Μάλεμε και Πηγής κατά τη διεξαγωγή της,
είναι ύποπτα γεγονότα. Όπως είναι ύποπτη κ η σύμπτυξη των Νεοζηλανδών, που κρατούσαν την
άμυνα του υψώματος 107 νότια του Μάλεμε.
Άφησαν ανοιχτή την πόρτα και μπήκε στην Κρήτη ο εχθρός! Αυτά, ισοδυναμούν με προδοσία! Είναι προδοσία!
Το ίδιο ύποπτη θεωρώ και την αντικατάσταση έξι Στρατηγών από το Νοέμβρη
του 1940, ώσπου βρήκαν τον …πιο κατάλληλο, και του ανέθεσαν τη Διοίκηση των μονάδων άμυνας της Κρήτης! Κι αυτός ήταν ο Νεοζηλανδός
Στρατηγός Μπέρναντ Φράυμπεργκ, που έφτασε στο Νησί στις 29.4.1941 κι ανέλαβε υπηρεσία στις 30/4!
Δεν εννοώ, βέβαια, πως οι
υπερασπιστές του αεροδρομίου Πηγής δεν
επιτέλεσαν το καθήκον τους. Είναι βεβαιωμένο πως, όλοι τους Αυστραλοί, Νεοζηλανδοί, Έλληνες (Στρατός
και Λαός) του τομέα έδωσαν τον καλύτερο εαυτό τους για την υπεράσπιση της «Λευτεριάς» της Κρήτης και την παρεμπόδιση της κατάχτησης του Νησιού από τους ΝΑΖΙ. Γι’ αυτό, εξάλλου, κ οι υπερασπιστές του τομέα του Ρεθέμνους κατά τη Μεγάλη Μάχη
δεν ηττήθηκαν! Παρά τις προσπάθειες, την υπεροπλία και την αριθμητική
υπεροχή του ο εχθρός δεν κατάφερε να
διαρρήξει την άμυνα των Γενναίων αυτών Μαχητών της Λευτεριάς. Η κατάληψη
του τομέα ενεργήθηκε από μηχανοκίνητες μονάδες του εχθρού, που ήρθαν από Χανιά, κι ολοκληρώθηκε τη νύχτα της 31.5/1.6.1941, που συμπτύχθηκε κι αποχώρησε
από τις θέσεις μάχης ο 2ος λόχος
του 5ου Ελληνικού
Συντάγματος. Κατέλαβαν την πόλη του Ρεθέμνους. Κι αμέσως προωθήθηκαν και
στον υποτομέα του αεροδρομίου Πηγής.
Όταν πια κάθε αντίσταση δεν θα είχε άλλο νόημα, παρά την άσκοπη θυσία των
αμυνόμενων δίκην αυτοκτονίας.
Η Μάχη
της Κρήτης όμως είχε κριθεί από τις 21.5.1941, που το Μάλεμ’ έπεσε στα χέρια του εχθρού.
Αν και το πάλεψαν οι γενναίοι, ηρωϊκοί υπερασπιστές
του, καθώς κι αυτοί του υπόλοιπου τομέα Ρεθέμνους,
όπου το «αεροδρόμιο» Πηγής, Στρατός και Λαός, δεν ήταν δυνατό αυτοί
μόνοι ν’ ανατρέψουν τη δυσάρεστη εξέλιξη και φορά των πραγμάτων και το θλιβερό
αποτέλεσμα, στο οποίο κατέληξε.
Ο
Υποτομέας του «αεροδρομίου» Πηγής ήταν η
τελευταία εστία πυρός αντίστασης, που
έκαιε ως την πρώτη Ιούνη του 1941, που ο ΙΙ λόχος του V Ελληνικού
«Συντάγματος», του Γενναίου Ρεθεμνιώτη Υπολοχαγού Νίκου Κατσιράκη, αυτού του
περίφημου κι ως αντιστασιακού «Κατσίρα», συμπτύχθηκε, χωρίς να παραδοθεί. Αποσύρθηκε,
ενώ ήταν έτοιμος να ενεργήσει εκκαθαριστικές επιχειρήσεις. Αποσύρθηκε ΝΙΚΗΤΗΣ! Δεν υποχώρησε! Όταν, με παράπονο διαπίστωσε πως, είχε
μείνει μόνος, ξεχασμένος στο πεδίο της Μάχης!!
Ανέβηκε στο Ιστορικό
Σταυροπηγιακό Μοναστήρι του Αρκαδιού συνταγμένος κ εκεί διαλύθηκε, χωρίς να καταθέσει τα όπλα. Χωρίς ν’ αφοπλιστεί. Αλλά οι δοξασμένοι
Μαχητές του, αυτοί οι Αετοί, έφυγαν
προς τις φωλιές τους, τα χωριά τους ή όπου αλλού, με την αποστολή και την
υπόσχεση να συνεχίσουν την αντίστασή τους προς τον τρισκατάρατο εχθρό…
«Σ’
αψηλό βουνό./Σε ριζιμιό χαράκιο./ Καθετ’ έν’ Άητός./ Βρεγμένος./
Χιονισμένος./Και παρακαλεί/ τον Ήλιο ν’ ανατείλει./ Ήλιε ανάτειλε!/ Ήλιε λάμψε
και δώσ’ μου./Για να λιώσουνε/ τα χιόνι’ απ’ τα φτερά μου/ και τα κρούσταλα/
από τ’ ακράνυχά μου./ Ήλιε ανάτειλε!...»(Κρητικό Ριζίτικο).
8.5.2016